Met Notre Dame de Paris (1831) is Les misérables (1962) een van de populairste romans van deze exhuberante en retorische reus uit de Franse romantiek. De held van het verhaal is Jean Valjean die, na 19 jaar dwangarbeid te hebben verricht voor het stelen van een brood, opnieuw een eerlijk bestaan tracht uit te bouwen. Zijn verleden blijft hem echter achtervolgen in de persoon van inspecteur Javert, die hem als een bloedhond op de hielen zit. Als een onschuldige in zijn plaats dreigt opgesloten te worden geeft hij zich aan, maar ontsnapt kort daarop. Aan het sterfbed van een vrouw heeft hij immers beloofd dat hij voor haar dochtertje, Cosette, zal zorgen.

Het boek is in de eerste plaats een sociale roman, met sterke, aansprekende karakters waarin Hugo heel zijn melodramatische register gebruikt om de miserabele leefomstandigheden van het proletariaat in het begin van de 19de eeuw aan te klagen. Het is tevens een historische roman die, in navolging van Walter Scott, waarachtige figuren en gebeurtenissen mengt in een verhaal dat geschreven is met een grote epische kracht. De schrijnende geschiedenis van de Parijse straatjongen Gavroche, die onder heldhaftige omstandigheden sterft op de barricaden van de Rue Saint Denis tijdens de republikeinse opstand in 1832, is daar een schoolvoorbeeld van. Het is overigens nog steeds niet te lezen zonder tranen in de ogen te krijgen.

De verfilming en de al even succesvolle bewerking tot musical (1998) hebben voor een zoveelste heruitgave gezorgd van deze roman die altijd al een kaskraker was. De haast waarmee de oorspronkelijke, nogal stroeve vertaling moest worden herwerkt, heeft, zoals men kon vrezen, een al even houterige tekst opgeleverd. Jammer voor een boek dat nog altijd in staat is lezers te winnen voor de literatuur. [Jet Sienema] Verberg tekst

'Les misérables' (De ellende-lijders) is het verhaal over Jean Valjean, een ex-galeislaaf, die onder een valse naam zijn leven betert. Het gaat hem goed, totdat een dienstklopper achter hem aan komt. Inmiddels heeft hij een geadopteerde dochter, van wie hij met verdriet afscheid neemt als ze trouwt. Kort daarop overlijdt hij. Dit verhaal is vooral interessant door de beschrijving van de rampzalige sociale en juridische toestanden tussen 1800 en 1840. De redelijke vertaling doet niet geheel recht aan het proza van de grote Victor Hugo. Wel is ze vlot leesbaar en een aardige kennismaking met Hugo. De musicalbewerking trok ook in Nederland veel publiek. Een andere, evenmin helemaal bevredigende vertaling verscheen bij Veen met als titel of ondertitel 'De ellendigen'. Op het omslag van deze druk het affiche van de verfilming met Liam Neeson en Uma Thurman. Pocketeditie, normale druk.