Toen in 2000 Gloed verscheen van de grotendeels vergeten Hongaar Sándor Márai (1900-1989), kwam de kritiek woorden te kort om dit verhaal van een tijdeloze schoonheid te prijzen. Hier weerklonk een stem uit het oude Midden-Europa, de stem van een meesterlijk, sinds het begin van de wereldoorlog in zijn eigen land ontheemd verteller, die na zijn vlucht naar de Verenigde Staten in 1952 zonder uitzicht op publicatie bleef schrijven tot zijn wanhopige, eenzame zelfmoord in 1987. Nu wordt hij geciteerd naast Robert Musil, Joseph Roth, in één adem vermeld met Thomas Mann en Kafka. Márai liet een zestigtal romans na, memoires en dagboeken. De erfenis van Eszter is een verhaal uit 1939.

Voor Eszter betekende de charmante, alom geliefde, innemende praatvaar Lajos twintig jaar geleden de grote liefde. Hij fascineerde haar, maar ontnam haar geleidelijk aan alles, trouwde met haar zus en verdween toen uit haar leven. Sedertdien leidde ze twintig jaar een teruggetrokken, moeizaam bestaan in het armoedige huis van haar ouders, de 45 voorbij, met als enige gezelschap een bejaard familielid en een paar trouwe vrienden, die allemaal meer weten van wat haar overkomen is. En dan meldt Lajos ineens in een telegram zijn komst. Eszter beseft dat ze weer het slachtoffer zal zijn, Lajos maakt er trouwens geen geheim van dat hij uit is op het laatste wat ze nog bezit. En hoewel iedereen rond haar weet wat er zal gebeuren, krijgen de dingen hun fatale afloop. Want Lajos is de enige van wie Eszter ooit gehouden heeft. Eszter vertelt in de ikvorm haar verhaal, wat zich in het verleden afgespeeld heeft en wat er gelijktijdig nu, in een paar uur gebeurt. Ze doorziet Lajos, dat genie van de leugen, van het begin af aan.

Indringend en subtiel roept Márai in een transparant proza en een intimistische stijl de gevoelswereld van de beide hoofdfiguren op, weeft een net van verwachting en leugens, waarin niemand veroordeeld wordt, maar waarin een beeld blijft hangen van een alles duldende liefde, die alle tegenspraken overwint en oplost. Een groots verhaal. [Jos Van Damme] Verberg tekst

De eerste in het Nederlands verschenen roman van de Hongaarse schrijver Sándor Márai (1900-1989), 'Gloed', bleek een groot succes. In korte tijd werd het boek verschillende malen herdrukt. 'De erfenis van Eszter' (1939) doet voor 'Gloed' niet onder. De hoofdpersoon is een al wat oudere vrouw, die vroeger in de steek is gelaten door haar geliefde, de bij iedereen populaire vlotte leugenaar en bedrieger Lajos. Als hij twintig jaar later bij Eszter op bezoek komt om haar het laatste wat ze bezit af te nemen, kan ze aan hem geen weerstand bieden en gaat ze op al zijn eisen en wensen in. Het verhaal heeft geen bijzondere diepgang, maar de plot is goed uitgewerkt en de spanning tussen de personages is op een knappe manier voelbaar gemaakt. De roman is geschikt voor een breed publiek. Vrij kleine druk.