Waarom voelen mannen zich steeds aangetrokken tot andere landen, terwijl de hemel toch overal hetzelfde is?" Aan het woord is Isabelle, zuster van Arthur Rimbaud, die in mei 1891 vanuit Noord-Afrika in Marseille is aangekomen om in het Hôpital de la Conception te worden opgenomen voor een dringende operatie aan de knie. Zijzelf woont dan nog steeds met haar moeder op hun boerderij in Roche in de Franse Ardennen, "op een paar kabellengten van België", en het is haar zgn. dagboek van de laatste maanden in het leven van haar broer dat voor ons ligt. Gebaseerd op en met uittreksels van de brieven van Isabelle, heeft Philippe Besson een poging gedaan zich in te leven in het gemoed van die vijf jaar jongere zus, die altijd al gefascineerd was door haar "turbulente, verschrikkelijke en heerlijke oudere broer". Ze vertelt dat eerst de moeder, die nooit contact had met haar zoon ("die ziekte is een straffe Gods, dochter"), hem in de Franse havenstad gaat opzoeken; dat Arthur enkele weken later onder haar zorgen thuis verblijft, maar dat hij fysiek en psychisch ten einde raad teruggaat naar Marseille, om daar op 10 november van datzelfde jaar in helse pijnen in haar armen te sterven ("een in de steek gelaten kind dat niets heeft vergeten en niets zal vergeven").

Op die laatste hoofdstukken na die het lijden en de lange doodsstrijd van Rimbaud oproepen, zijn het vooral de dagen die hij onder de hoede van zijn zuster doorbrengt in Roche, die een goed beeld geven van de vrouw die Isabelle kan zijn geweest ("ik ben een vrouw die zich neerlegt bij het onbegrijpelijke"), en van de taak die zij zichzelf had opgelegd ("ik zal ons behoeden voor zijn schaamteloosheid"). Ook in werkelijkheid heeft Isabelle Rimbaud alles gedaan wat mogelijk was om ervoor te zorgen "dat zijn naam niet [werd] bezoedeld" en dat als de tijd gekomen was om hem aan het nageslacht te overleveren, zij "het op een akkoordje [zou] gooien met de waarheid". Tevergeefs natuurlijk, want sindsdien heeft de (literatuur)geschiedenis het hele verhaal al talloze malen uit de doeken gedaan en is onlangs nog door Guus Luijters in De rotstreken van Arthur Rimbaud gedetailleerd ingegaan op de zgn. sadomasochistische aspecten van zijn persoonlijkheid. Ook Besson helpt uiteraard niet mee aan het mooier maken van dat beeld, alleen tracht hij via Isabelle en haar zoektocht naar Arthur ("hij is een raadsel en ik ben een onwetende") begrip te kweken voor die houding en daardoor ook voor de geniale dichter die Rimbaud natuurlijk was. Na de schitterende tekst die Pierre Michon met Rimbaud de zoon in 1991 aan de dichter wijdde en waarin vooral de verhouding tot de moeder centraal staat, heeft nu ook Besson een intens en diepgaand portret getekend van de raadselachtigste van de Franse dichters, nu gezien vanuit het gezichtspunt van zijn zuster, met tal van beschrijvingen en zinnen die in het hoofd blijven nagonzen. [Jan Baes] Verberg tekst

De Franse dichter Arthur Rimbaud (1854-1891) besluit na een jeugdige explosie van poëtisch geweld de literatuur af te zweren en in het (verre) Oosten op zoek te gaan naar het echte avontuur. Doodziek komt hij in 1891 uit Afrika terug in Marseille waar zijn rechterbeen wordt afgezet, maar de botkanker toch voortwoekert. Over deze laatste episode in zijn leven is veel bekend uit de correspondentie van zijn jongere zus Isabelle. Philippe Besson heeft zich als romancier meester gemaakt van dit gegeven en laat Isabelle in een imaginair dagboek van enkele maanden lang verslag doen van het dramatische einde, waarbij hij historische feiten verdiept met terugblikken en aanvult met zijn inlevingsvermogen. Voor het eerst in haar leven kan Isabelle zich met hart en ziel aan iemand wijden, de kilheid compenseren van een harteloze moeder en in het aangezicht van de dood naar haar broer toegroeien, een motief dat ook in de vorige vertaalde roman van Besson 'Zijn broer' essentieel was. Kleine druk.