De zeventienjarige Greg Gaines is filmmaker en zit in het laatste jaar van de middelbare school. Hij gaat zijn eigen gang, hoort nergens echt bij, maar lijkt daar geen problemen mee te hebben. Samen met zijn beste vriend Earl maakt hij een film over Rachel, een meisje in zijn klas dat aan een acute, ernstige vorm van leukemie leidt en niet meer zal genezen. De film moet een soort afscheid worden, hoewel geen van de jongens Rachel goed kent.
Greg en Earl hebben één regel, namelijk dat ze hun films nooit aan iemand tonen, want daar zijn ze te slecht voor. Rachels moeder vindt echter dat iedereen 'Rachel, de film' moet zien en zorgt er samen met Gregs moeder voor dat de film op een groot scherm in de aula van de school wordt afgespeeld. Greg en Earl schamen zich dood. Zij spreken over De Slechtst Gemaakte Film Aller Tijden, maar Greg, die het hele verhaal in ik-vorm vertelt, toont ook zelfspot: ‘Als dit een gewoon boek voor young adults zou zijn,’ zegt hij, wanneer de film net is getoond, ‘zou dit het gedeelte zijn waarin iedereen na het zien van de film opstaat en een daverend applaus laat horen, en Earl en ik zouden volledig worden geaccepteerd en in onszelf gaan geloven, en Rachel zou wonderbaarlijk genoeg geheel herstellen [...]. Dat deugt er nou niet aan fictie.’
Jesse Andrews debuteert hier met een ongewoon boek en speelt een geraffineerd spel met de lezer. Ik + Earl + de stervende Rachel is wél duidelijk een young adult-boek, dat de overgang van jeugd naar volwassenheid beschrijft, maar hij steekt de draak met de literatuur en zijn verteller gebruikt hij als pion. Greg begint zijn verhaal met te zeggen dat hij geen idee heeft hoe hij ‘dit stomme boek moet schrijven’ en waarschuwt de lezer dat het geen typisch jongerenboek wordt vol wijze levenslessen of ‘lekker tranentrekkende momenten wanneer we beseffen dat onze kindertijd voorgoed achter ons ligt, zoiets.’ Andrews laat zijn verteller echter alleen de spot drijven met het soort boek dat hij zelf schrijft en laat Greg literaire technieken op de hak nemen: op ‘Toen kon ik niet weten dat ik binnen korte tijd ook in datzelfde ziekenhuis zou liggen...’ volgt direct de opmerking ‘Wat is dat toch met “dat kon ik niet weten”? Uiteraard wist ik niet dat ik in hetzelfde ziekenhuis zou komen te liggen, want ik kan niet in de toekomst kijken. Waarom zou ik dat dan toen hebben kunnen weten? Jezus...’ Dit soort opmerkingen geven een droogkomische draai aan het verhaal, die zeker voor veellezers, die geregeld zulke technieken in verhalen herkennen, prettig zal zijn.
Overigens maakt Andrews' nuchtere schrijfstijl dat het thema ‘kanker’ niet beladen wordt. Het verhaal is door de enorme hoeveelheid onzin eerder komisch dan ontroerend en door het feit dat Greg heel eerlijk is: ‘Misschien herinneren jullie je het niet meer, maar ik hield helemaal niet van Rachel. Als ze geen kanker had gehad, zou ik dan met haar zijn omgegaan? Natuurlijk niet. En als ze op wonderbaarlijke wijze genas, zou ik dan met haar bevriend blijven? Ik denk het niet. Dit klinkt natuurlijk allemaal verschrikkelijk, maar ik ga er niet over liegen.’ Dat de uitgever op het omslag de vergelijking trekt met John Green is begrijpelijk en doet na lezing geen afbreuk aan de verwachtingen die dat schept.
De auteur speelt verder met de vertelwijze. Hoofdstuk twee luidt: ‘De eerste schooldag in de bovenbouw, handig opgeschreven als een soort scenario’. Inhoud en vertelwijze komen hier samen: Greg schrijft zijn eerste schooldag op in de vorm van een filmdraaiboek. Hij heeft al aangegeven geen schrijver, maar filmmaker te zijn en wordt zo geloofwaardiger. Hele stukken in het verhaal zijn in een ander lettertype gedrukt en moeten worden gelezen als dialogen met hier en daar een regieaanwijzing. Deze afwisseling brengt vaart in het verhaal.
Geregeld spreekt Greg de lezer aan, daarbij voortdurend zijn eigen onkunde benadrukkend: ‘Waarschijnlijk heb ik veel overgeslagen en moet ik later nog meer over Earl vertellen, maar er bestaat geen enkele reden om aan te nemen dat jullie dan nog verder lezen in dit boek, dus zou ik me er maar geen zorgen over maken.’ Pas helemaal aan het einde van het verhaal komt de lezer erachter dat Greg niet hém, maar de toelatingscommissie van de universiteit aanspreekt.
Ik + Earl + de stervende Rachel is door dit alles geen doorsnee young adult-roman en zeker geen doorsnee debuut. Het is knap hoe Jesse Andrews zijn spel speelt en nergens de greep op het verhaal. [Linda Ackermans] Verberg tekst

Greg Gaines (17, ik-figuur) probeert te overleven op de middelbare school, door zich zoveel mogelijk afzijdig te houden van andere mensen. Hij heeft slechts twee vrienden: Earl, met wie hij slechte films maakt, en Rachel, een jeugdvriendin die leukemie krijgt. Het lukt Greg om met zijn humor het leven van Rachel dragelijker te maken. Samen met Earl maakt hij een afscheidsfilm voor Rachel. Greg vertelt op een eerlijke en directe manier zijn verhaal. We leren hem kennen als een humoristische jongen die weinig waardering heeft voor zichzelf en die moeite ervaart in relaties met andere mensen. De auteur is erin geslaagd de gevoelens van Greg overtuigend te beschrijven. De worsteling van Greg met de ziekte van Rachel en zijn gevoelens voor haar, het nadenken over zijn toekomst en zijn relatie met Earl roepen herkenning op. Dat dit door het hele boek heen gepaard gaat met grof taalgebruik en seksueel getinte passages, leidt af van de eigenlijke inhoud. Mooi foto-omslag. Vanaf ca. 15 jaar.

Greg is een jongen van zeventien jaar, die er alles aan doet om zo onopvallend mogeljk door het leven te gaan. Hij kiest er bewust voor om zich op school bij geen enkel groepje aan te sluiten en blijft steeds heel neutraal zodat iedereen hem accepteert zonder echt een band met hem te hebben. Veel van zijn energie gaat naar het bewaren van die neutraliteit maar op het moment dat een klasgenote van hem kanker krijgt, slaagt hij er niet meer in die onzichtbaarheid te behouden. Onder dwang van zijn moeder gaat hij het meisje bezoeken. Hij doet dit tegen zijn zin, maar wanneer Rachel steeds zieker wordt, besluit hij om samen met zijn vriend een afscheidsfilm te maken voor haar. Earl en Greg vinden de film zelf zeer slecht maar het maken ervan is een zeer indringende ervaring voor hen alle drie. Greg evolueert van een oppervlakkige, ongeïnteresseerde jongen tot iemand die overspoeld wordt door zijn emoties op het moment dat hij beseft dat Rachel de strijd tegen haar ziekte zal verliezen.
Het verhaal wordt op een ongelofelijk eerlijke en soms zelfs wat naïeve manier verteld door de hoofdpersoon. Hij zegt wat hem op de tong ligt en hij spreekt de lezers vaak rechtstreeks aan. Het verhaal over het zieke meisje wordt nooit echt zwaar beladen en de manier van schrijven werkt zeer sterk relativerend. Door de rechttoe rechtaan benadering word je als lezer echt geraakt door de manier waarop Greg door het leven gaat. Soms erger je je aan zijn persoontje maar op andere momenten is het boek echt wel humoristisch. De stijl van dit boek staat in fel contrast met de meestal erg emotionele jeugdboeken rond dit thema, maar misschien is het net daardoor dat het toch zo beklijvend is.
Verberg tekst