Als je voor een eerste maal in contact komt met de poëzie van Ungaretti, denk je aan een haiku, zo kort zijn de meeste van zijn gedichten. Ze zijn gekenmerkt door een schijnbare eenvoud en maken gebruik van een minimum aan middelen. Hiermee zette de jonge Ungaretti zich af van de crepuscolari, die in navolging van d'Annunzio een verfijnde gekunsteldheid nastreefden. Rijm en interpunctie ontbreken bij Ungaretti. Kale woorden beschrijven de oneindige schoonheid, maar vooral het oneindige verdriet van deze wereld.

Ungaretti werd in 1888 in Alexandrië in Egypte geboren. Hij studeerde aan de Sorbonne te Parijs en kwam er in contact met de avant-garde. Parijs was dé culturele metropool. Het lag dus voor de hand dat hij in het Frans zou schrijven, maar hij koos de taal van zijn moeder, een Toscaanse boerin. In de Eerste Wereldoorlog deed hij dienst als soldaat, misschien de belangrijkste ervaring in zijn leven. Nadien werd hij lid van de fascistische partij. In 1936 verhuisde hij naar Brazilië, waar hij aan de universiteit van São Paulo lesgaf. In 1942 keerde hij terug naar Italië. Hij stierf te Milaan in 1970, net voor het verschijnen van zijn verzamelde gedichten onder de titel Vita d'uomo, 'Een mensenleven'.

Voor Ungaretti is er een nauwe band tussen poëzie en biografie. Existentiële ervaring en lyrische uitdrukking zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Bepaalde levenservaringen roepen een welbepaalde stijl in het leven. Zo ontdekte de jonge dichter in de Eerste Wereldoorlog tussen de modder, de regen en zijn stervende kameraden een nieuwe dimensie van het leven en de poëzie. Dit vindt zijn neerslag in L'Allegria, 'De Vrolijkheid'. De meeste gedichten uit De mooiste van Ungaretti komen uit deze bundel. De traditionele metriek wordt uitgeschakeld. De verzen worden opgesplitst en bestaan soms maar uit één woord. In de bundel Sentimento del tempo, 'Gevoel van tijd' uit 1933 gaat Ungaretti verder. Het autobiografische element maakt plaats voor een fundamenteler onderzoek: de mens Ungaretti wordt dé mens. Vanuit zijn eigen angsten en ontgoochelingen gaat hij op zoek naar de emoties die alle mensen kennen. Toch kan het geloof hier soelaas bieden: Ungaretti had zich tot het katholicisme bekeerd. In Il Dolore, 'De smart' van 1947 breekt het autobiografische element weer door ten gevolge van de tragische dood van zijn zoon. In het tweede deel van de bundel ligt de nadruk meer op de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog.

De poëzie van Ungaretti, een monument van de Italiaanse literatuur van de 20e eeuw, was tot op heden bijna onbekend bij een Nederlandstalig publiek. Daarom is deze tweetalige uitgave, met een geslaagde vertaling van Salvatore Cantore, een aanrader voor alle Vlaamse bibliotheken. [Bernard Huyvaert] Verberg tekst

In de reeks 'De mooiste van...' (bedoeld is: de mooiste gedichten) van de uitgevers Lannoo en Atlas zijn sinds 1997 al deeltjes gewijd aan o.a. Goethe, Tagore, Petrarca, Neruda en Emily Dickinson. Nu is dus de beurt aan Giuseppe Ungaretti (1888-1970). Hij was een van de belangrijkste Italiaanse dichters van de twintigste eeuw, maar in Nederland een grote onbekende. Aan dit laatste kan nu een eind komen. Het boekje is een prima middel om met Ungaretti's leven en werk kennis te maken, zonder zich meteen te overvoeren. De inleiding van Dr. Dina Aristodemo van de universiteit van Amsterdam is beknopt, maar helder. Hierop volgt dan de bloemlezing, waarin Ungaretti's eerste dichterlijke periode het royaalst vertegenwoordigd is. Doordat telkens het origineel en de vertaling tegenover elkaar staan afgedrukt, kan de lezer die Italiaans kent ook de kwaliteit van de vertaling beoordelen en bewonderen. Vooral het vertalen van de ijle, uit heel weinig woorden bestaande korte gedichten uit Ungaretti's beginperiode moet een moeilijke, subtiele bezigheid geweest zijn. Gebonden boekje op pocketformaat met leeslint; kleine druk. Verberg tekst